Một thập kỷ trước đây ít người nghĩ rằng du lịch của Campuchia sẽ phát triển vượt qua Việt Nam. Đã có nhiều người làm du lịch của Campuchia đã sang Việt Nam học tập. Sau đó, được tiếp tục đào tạo ở các nước phát triển. Bộ máy nhà nước của họ được tổ chức theo ngành dọc, không chồng chéo. Kinh tế tư nhân là chủ đạo, nhà nước chỉ quản lý, không ôm đồm kiểu “vừa đá bóng vừa thổi còi”.
Campuchia có đường bờ biển dài chỉ bằng một phần tám đường bờ biển của Việt Nam nhưng vẫn thu hút khách du lịch bởi 2 di sản được Unesco công nhận nổi tiếng đó là Angkor Wat và các ngôi đền Preah Vihear.
Du lịch Việt Nam có nhiều điểm tham quan, trong đó có bờ biển chạy dài với rất nhiều bãi biển đẹp. Tuy nhiên, số lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam đã giảm trong khi con số thống kê lại cho thấy điều ngược lại ở đất nước Campuchia. Vấn đề được đặt ra chỉ có thể là do du lịch Việt Nam chưa có sự quản lý phù hợp.
Khi du lịch Campuchia, du khách ít phải lo lắng về vấn đề an toàn giao thông, người ăn xin, trộm cắp vặt, an toàn thực phẩm, xả rác, nhà vệ sinh công cộng. Mà điều này đều là mối quan ngại của du khách quốc tế khi tới Việt nam.
Tuy nhiên, Tổng cục Du lịch Việt Nam đã tiến hành một cuộc khảo sát cho thấy hơn 94% của 14.000 khách nước ngoài được khảo sát cho biết trải nghiệm của họ là “tốt” đến “rất tốt.” Nếu điều này là đúng, Việt Nam đã có thể xếp hạng 1 trên toàn thế giới như một điểm đến du lịch.
Chỉ nêu 2 ví dụ nhỏ. Đảo Rong Samloem ở Campuchia (cách Sihanoukville 25 km) đẹp hoang dã, biển sát rừng nguyên sinh. Hàng chục doanh nghiệp đầu tư, kiểu du lịch sinh thái đúng nghĩa, toàn nhà tranh vách ván. Không internet, không máy lạnh, tủ lạnh; điện máy phát thường có từ 18 – 24 giờ hằng ngày.
Hầu hết các cơ quan chính phủ tại Campuchia đều có trụ sở khiêm tốn. Cũng không hề tồn tại tư duy “quản không được thì cấm”. Không có những phát ngôn gây sốc kiểu “không sợ ai và không có ai để sợ”. Tuyệt nhiên không thấy những trụ sở hoành tráng, đang đua nhau khoe của, từ trung ương đến các tỉnh. Bộ máy gọn nhẹ nên thuế má cũng nhẹ hơn. Do đó, họ không có nhu cầu áp đặt thuế lớn trên các dịch vụ du lịch. Nhiều con đường tại Campuchia nhỏ hơn nhưng không có trạm thu phí nhiều như ở Việt Nam. Cả nước Campuchia chỉ có 2 trạm thu phí ở quốc lộ 4 và quốc lộ 6.
Theo ông Nguyễn Văn Mỹ, chủ tịch của Tours Lửa Việt cho biết giao thông ở đây an toàn hơn, nhà vệ sinh công cộng ở Campuchia là sạch hơn nhiều so với ở Việt Nam,
Du lịch Campuchia có hàng trăm hướng dẫn viên có thể nói tiếng Việt. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đã có một vài hướng dẫn viên có thể nói tiếng Khmer hoặc Thái Lan.
Họ “nghèo” hơn VN, cả kinh tế và tiềm năng du lịch nhưng lại tăng tốc qua mặt là nhờ tư duy quản lý của những con người cụ thể. Chính con người đẻ ra cơ chế, pháp luật và cả văn hóa, là nguyên nhân của mọi nguyên nhân.
Nguyễn Thảo (T/h)
