Con đường dẫn vào Dray Nur đưa du khách băng qua những hàng cà phê nở hoa trắng muốt, rợp bóng cây rừng và ngân vang tiếng chim gọi. Đường dễ đi, chỉ cần rẽ từ Quốc lộ 14 vào tuyến nhỏ qua đập thủy điện Buôn Kuốp, thêm 5km là đến nơi. Vào sáng sớm hoặc chiều tà, không gian nơi đây trở nên mờ ảo bởi làn sương mỏng; ánh sáng xuyên qua tán cây tạo nên khung cảnh như chốn thần tiên. Chính vẻ yên bình, nguyên sơ ấy khiến mỗi bước chân đặt đến đây đều trở thành một hành trình trở về với thiên nhiên, với nguồn cội.
Dray Nur, theo tiếng Ê Đê có nghĩa là “thác cái”, có độ cao khoảng 30m và chiều rộng hơn 250m. Dòng nước trắng xóa đổ xuống từ những vách đá dựng đứng, tạo thành bức màn nước hùng vĩ và ảo diệu. Bao quanh thác là rừng cây cổ thụ, dây leo và những tảng đá bazan xếp tự nhiên thành từng bậc dẫn xuống lòng suối. Khi mùa mưa về, thác như dậy sóng với âm thanh vang vọng giữa đại ngàn; còn vào mùa khô, dòng nước trở nên hiền hòa, chảy nhẹ như dải lụa bạc, trong vắt và thanh tịnh. Mỗi mùa, Dray Nur lại mang một sắc thái riêng biệt, khiến du khách chẳng thể chỉ đến một lần.
Không chỉ là kỳ quan thiên nhiên, Dray Nur còn chất chứa chiều sâu văn hóa qua những truyền thuyết dân gian đầy xúc cảm. Một câu chuyện kể về đôi trai gái thuộc hai dòng tộc thù địch, yêu nhau tha thiết nhưng không được chấp nhận. Trong đêm trăng buồn, họ đã cùng gieo mình xuống sông Sêrêpôk. Từ đó, dòng sông chia thành hai nhánh: Krông Ana – sông Cái, tạo nên thác Dray Nur (thác Vợ), và Krông Nô – sông Đực, sinh ra thác Dray Sap (thác Chồng). Dòng chảy chia đôi ấy mãi mãi kể lại câu chuyện tình dang dở, bi tráng.
Một truyền thuyết khác lại kể rằng, hoàng tử Nur – con trai vua Thủy Tề – đã yêu một thiếu nữ Ê Đê xinh đẹp. Tình yêu giữa người trần và thủy tộc không thể kết duyên. Trong nỗi tuyệt vọng, hoàng tử hóa thân thành con chũi vàng để được sống gần người mình yêu. Nhưng nàng không nhận ra, ngày ngày vẫn ra suối chờ mong. Chàng vĩnh viễn hóa vào đá thác, còn nàng gửi nỗi nhớ vào làn sương bạc phủ quanh Dray Nur. Câu chuyện ấy đã biến Dray Nur thành biểu tượng của tình yêu thủy chung vượt qua mọi giới hạn.
Hai truyền thuyết, tuy khác nhau về chi tiết nhưng cùng chung một thông điệp: tình yêu chân thành có thể vượt lên số phận, hóa thân vào thiên nhiên vĩnh cửu. Đó cũng chính là lý do thác Dray Nur không chỉ là một thắng cảnh, mà còn là biểu tượng văn hóa – tâm linh sâu sắc của cư dân Tây Nguyên. Truyền thuyết ấy không chỉ sống trong lời kể, mà còn hiện diện trong lễ hội, tiếng cồng chiêng và nghi lễ thiêng liêng của người Ê Đê. Trong những đêm văn hóa cộng đồng, bên ánh lửa bập bùng, các già làng lại trầm ấm kể lại truyền tích ấy – như một lời nhắn gửi về sức mạnh của tình yêu và sự gắn bó máu thịt với đại ngàn.
Không dừng lại ở yếu tố huyền thoại, thác Dray Nur còn là mô hình du lịch sinh thái bền vững tiêu biểu của Đắk Lắk. Tất cả các hạng mục xây dựng tại đây đều được thiết kế hài hòa với địa hình, sử dụng vật liệu tự nhiên, không xâm hại cảnh quan. Lối đi lát đá, hệ thống biển chỉ dẫn song ngữ tích hợp mã QR giúp du khách dễ dàng tra cứu thông tin về hệ sinh thái bản địa. Du khách có thể cắm trại, thiền định dưới tán cổ thụ, chèo thuyền độc mộc hoặc thưởng thức cà phê nguyên chất trong không gian tĩnh lặng.
Một điểm đặc biệt khác là hang động phía sau thác, nơi chứa đựng những lớp nhũ đá được hình thành qua hàng triệu năm. Ánh sáng chiếu rọi vào nhũ đá tạo nên không gian huyền ảo như một vương quốc cổ tích. Đây là địa điểm lý tưởng cho các nhà thám hiểm, nhiếp ảnh gia và đoàn làm phim. Cùng với thác Dray Sap và thác Gia Long lân cận, Dray Nur tạo thành một quần thể trải nghiệm sinh thái độc đáo, kết hợp giữa giáo dục môi trường và du lịch cộng đồng.
Trên bản đồ phát triển du lịch sinh thái của Tây Nguyên, Dray Nur là một điểm nhấn chiến lược. Không chỉ bởi cảnh quan tươi đẹp, mà còn bởi những giá trị văn hóa – tinh thần bền vững. Nhiều chương trình bảo tồn văn hóa bản địa đã được tổ chức tại đây, tạo không gian để du khách không chỉ chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên, mà còn tiếp cận và trải nghiệm đời sống tinh thần phong phú của đồng bào các dân tộc thiểu số. Chính điều đó giúp Dray Nur khác biệt so với những điểm đến du lịch thông thường – nơi chỉ có cảnh quan mà thiếu tâm hồn.
Ngày nay, giữa làn sóng đô thị hóa và công nghiệp hóa, nhiều danh thắng thiên nhiên đã và đang bị khai thác cạn kiệt. Nhưng Dray Nur vẫn giữ được vẻ hoang sơ, trong lành – như một lời nhắc nhở thầm lặng về sự trân trọng thiên nhiên. Không có tiếng ồn, không có khói bụi – Dray Nur chỉ có tiếng thác đổ, tiếng gió lùa qua rừng và tiếng chim gọi bạn tình. Mỗi du khách khi rời thác đều mang theo một cảm giác nhẹ nhõm, như được thanh lọc tâm hồn sau những bộn bề thường nhật.
Với những giá trị độc đáo ấy, Dray Nur không chỉ là thắng cảnh, mà là một điểm đến chữa lành – nơi con người có thể tìm lại sự tĩnh tại trong tâm hồn, tìm lại niềm tin vào tình yêu, vào thiên nhiên và vào cuộc sống. Dray Nur, với tiếng gọi ngàn đời của núi rừng, đã, đang và sẽ tiếp tục truyền cảm hứng sống xanh, sống nhân văn, sống thuận tự nhiên cho biết bao thế hệ. Và đó là lý do vì sao, Dray Nur không bao giờ chỉ là “một chuyến đi”, mà là một trải nghiệm sống – một hành trình trở về với cội nguồn, với tình người, và với đại ngàn Tây Nguyên bất tận.
